Een interview met Dave A Roberts, technisch directeur van EA Technology.
Op welke manier en in hoeverre voorziet u dat opkomende technologieën de traditionele kenmerken van de waardeketen van productie, distributie en detailhandel binnen elektriciteitssystemen zullen veranderen?
De overgang naar een netto nuleconomie zal een diepgaand effect hebben op de elektriciteitssector. Het decarboniseren van de opwekking is een van de eenvoudigere oplossingen en versnelt nu de prijs van wind- en zonne-energie veel aantrekkelijker is dan conventionele energiecentrales die op fossiele brandstoffen draaien. Naarmate we de elektriciteitsopwekking decarboniseren, kunnen we deze groene energie benutten, van de manier waarop we ons verplaatsen (volledig geëlektrificeerd transport) tot de manier waarop we onze huizen en bedrijven verwarmen/koelen. Dit zal de vraagcurve fundamenteel veranderen, en dit zal op zijn beurt een paradigmaverschuiving veroorzaken van een energiesysteem waarbij de opwekking wordt op- en afgeregeld om aan de vraag te voldoen, naar een systeem waarbij de vraag zal meebuigen (waarschijnlijk op basis van prijs), om zich aan te passen aan de beschikbare opwekking op elk gegeven moment.
De veranderingen in de vraagcurve zullen de noodzaak vergroten van verbeterde netwerkmodellering om te begrijpen waar en wanneer investeringen nodig zijn. Scenario-gebaseerde beoordelingen worden steeds essentiëler om door een reeks toekomstscenario’s te navigeren en minst betreurenswaardige investeringen te identificeren, die worden gedreven door de grillen van de appetijt van burgers en bedrijven voor nieuwe technologie / decarbonisatie als reactie op beleidssignalen (zoals een verbod op benzine- en dieselvoertuigen, gebieden met nul koolstof thuis, enz.).
Netwerkmonitoring zal nodig zijn aan de rand van het net om te begrijpen hoe dichtbij de capaciteit van een netwerk wordt benut, evenals het identificeren/voorspellen van storingen of zelfs het signaleren van flexibiliteit. De toekomstige wereld zal vertrouwen op data, om het net in harmonie te houden, en voor het voordeel van de samenleving.
Wat ziet u als de belangrijkste opkomende drijfveren voor de tevredenheid van elektriciteitsconsumenten in de komende 10 jaar en hoe ziet u opkomende technologieën deze consumentenvoorkeuren beïnvloeden en/of mogelijk maken?
In mijn gedachten zijn er drie:
1 Toenemend gebruik van elektriciteit als een belangrijk energievector legt meer nadruk op betrouwbaarheid.
Mensen spraken vroeger over ‘de lampen aanhouden’, maar blijkbaar is de meest belangrijke vraag in huis vandaag de dag de wifi-router. Als je erover nadenkt, kunnen we veel doen zonder elektrisch licht, maar niet veel zonder communicatie – denk maar aan onze smartphones, videogesprekken, tv, gameconsoles enzovoort.
Deze analogie zal zich verder uitbreiden (en aanzienlijk) naarmate elektriciteit wordt gebruikt om onze auto’s van stroom te voorzien EN onze huizen te verwarmen. Onderbrekingen in de toekomst zullen minder getolereerd worden en korte onderbrekingen zijn even vervelend! De reactie op de COVID-pandemie in veel landen heeft technologische overgangen versneld met wel tot tien jaar. Thuiswerken is nu de norm voor velen van ons en zal waarschijnlijk niet terugkeren naar de rooskleurige pre-COVID-dagen van 2019, waarin we allemaal 5 dagen per week op kantoor werkten of door het land/de wereld dartelden voor verschillende korte vergaderingen.
Deze veranderingen vergroten de prominentie van de lokale netwerken die de huizen in de buitenwijken en landelijke gebieden voeden, naast die in dichtbevolkte steden, die traditioneel een hogere leveringszekerheid hadden.
Om hiermee om te gaan, moeten we de operationele norm verschuiven van ‘repareren bij fout’ naar een proactieve preventieve strategie waarbij 100% betrouwbaarheid een realiteit is. De technologie is vandaag beschikbaar en veel elektriciteitsbedrijven beginnen nu voorzichtig te verkennen wat dit voor hen betekent.
- Klantmogelijkheden, waarbij het energiesysteem beter in staat is zich aan te passen aan en om te gaan met de veranderingen in vraag, geleid door burgers en bedrijven, is de tweede belangrijke drijfveer. Zoals hierboven vermeld, vindt de elektrificatie van warmte en transport plaats, maar dit gebeurt met verschillende snelheden op verschillende delen van het elektriciteitsnet(werk). Een reeks factoren speelt hierbij een rol, van nationaal regeringsbeleid tot lokale planningsvereisten, beschikbaarheid van technologie, demografie en zelfs irrationele factoren zoals de zogenaamde “meegaan met de Joneses”.
Het elektriciteitssysteem moet hiermee kunnen omgaan, aangezien het de kaarten in handen heeft om een naadloze overgang naar een netto nuleconomie te faciliteren. Dit vereist strategische investeringen op sommige locaties, betere signalering van waar capaciteit (en betrouwbaarheid) bestaat, samen met meer transparante prijsinformatie.
Beter modelleren, gerichte investeringen voorafgaand aan de behoefte en capaciteitssignalering zijn hier essentieel.
3. For the record, it is worth noting that whilst cost of delivery is important, it’s no longer the dominant factor.
In hoeverre verwacht u dat de introductie van nieuwe technologieën in het elektriciteitssysteem en de markt een nettovoordeel zal opleveren voor de samenleving en het milieu? Of ziet u evenzeer nadelige of suboptimale resultaten?
Het belangrijkste voordeel is dat dit de overgang naar een netto nuleconomie vergemakkelijkt door klanten in staat te stellen technologieën zoals elektrische voertuigen (EV’s) en geëlektrificeerde verwarming op een naadloze manier te adopteren.
Niet-netwerkoplossingen zijn net zo belangrijk als conventionele oplossingen. Het elektriciteitssysteem moet de minst kostbare optie kunnen herbergen, wat alternatieve commerciële modellen kan omvatten zoals het gebruik van energieopslag, etc., waarbij het eigendom buiten de traditionele actoren van het elektriciteitssysteem ligt.
Het overkoepelende doel en de drijfveer zouden Netto Nul moeten zijn, en koolstof zou moeten worden verwerkt in de bovengenoemde punten om ervoor te zorgen dat prikkels niet tot verkeerd gedrag leiden (bijv. een sprint naar dieselgeneratoren voor flexibiliteitsdiensten).
Er is een nevenvoordeel, namelijk dat het land dat het snelst decarboniseert, waarschijnlijk een concurrentievoordeel zal behalen bij het exporteren van oplossingen naar andere landen – wat banen en welvaart voor ons land creëert.
Van welke opkomende technologieën verwacht u dat ze tot het grootste niveau van verstoring zullen leiden in het elektriciteitssysteem en de markt?
Dit gaat over de golven van technologie die nu op ons afkomen.
1ste golf: Goedkope hernieuwbare opwekking
Gedreven door een wereldwijde markt zijn fotovoltaïsche zonne-energie en wind nu goedkoper dan elke andere vorm van opwekking, zelfs zonder subsidie. Ze zijn nu de voorkeursvorm van opwekking en worden ingezet op alle delen van het netwerk, van zeer grote installaties tot huishoudens. Verwacht meer, maar realiseer je dat ze energie opwekken wanneer de wind waait of de zon schijnt – gebruik het dan! Dit verandert zowel het prijsmodel als het moment waarop elektriciteit wordt gebruikt.
2de golf: Elektrisch transport
Een enorme verandering in de vraagcurve, omdat 1 auto gelijkstaat aan 1 huis in kWh over een jaar. Het vervangen van alle auto’s in 10-20 jaar door batterij-elektrische voertuigen heeft waarschijnlijk hetzelfde effect als het verdubbelen van de woningvoorraad! Hoewel laadcapaciteit beschikbaar is, is dit niet tijdens piekuren en zal het de betrokkenheid van burgers vereisen om het ’toe te staan’ te worden verplaatst. Zoals eerder vermeld, is modellering en monitoring essentieel. Maar het goede nieuws (uit ervaring) is dat een EV waarschijnlijk betrokkenheid bij het elektriciteitssysteem zal creëren die nog nooit eerder is gezien. Maar kijk gewoon naar hoeveel EV’s er vandaag op de markt zijn in vergelijking met 2 jaar geleden… de golf bouwt zeker in hoogte op!
3de golf: Goedkopere batterijen
Geëlektrificeerd transport stimuleert goedkope opslag – een feit! Naarmate er meer batterij-elektrische voertuigen op de markt komen, zullen gigafabrieken blijven verschijnen, en de prijs van opslag zal blijven dalen. Dit helpt om het netwerk intraday en in volume in evenwicht te brengen, tussen dagen, waar het wordt ingezet. Uitgeputte batterijen van voertuigen aan het einde van hun levensduur kunnen ook worden hergebruikt voor het elektriciteitsnet, waar ruimte en efficiëntie minder een probleem zijn dan in een gemiddelde gezinsauto. We kunnen verwachten dat er VEEL meer opslag zal komen en enkele zeer innovatieve bedrijfsmodellen in alle delen van het elektriciteitsnet (van garages tot woonwijken, tot I&C-gebouwen, tot [grote] strategische netwerklocaties).
4de golf: Elektrische verwarming
Hoewel trager dan de 2de golf (en niet zo sexy), zijn de warmte-eisen erg groot! Het zal waarschijnlijk niet zo alomtegenwoordig zijn als EV’s, omdat geografie en lokale hulpbronnen waarschijnlijk een rol zullen spelen, maar het vereist zorgvuldige strategische planning. Het uitfaseren van nieuwe woningen met gasboilers is één ding, maar een grootschalige overstap van fossiele brandstof naar elektriciteit voor alle gasboilers (of waterstof voor industriële processen) zal een grote verandering zijn. Merk op dat zelfs de productie van waterstof veel elektriciteit vereist!
